تواناتک:جان کوم یکی از بنیانگذاران واتس اپ پناهنده فقیری بود که با پشتکارش توانست به میلیاردری تاثیر گذار تبدیل شود. جاندر سال ۱۹۷۶ در روستای کوچکی در اطراف کیف اوکراین به دنیا آمد، دوران کودکی اش تحت سیطره کمونیست‌ها و اتحاد جماهیر شوروی در خانواده‌ای نسبتا فقیر سپری شد. خانه ای که آب گرم هم نداشت و این وضعیت زندگی برای مدت ها ادامه یافت. وی اخیرا در مصاحبه ای بهایندپندنتگفت: «شما می‌توانید رمان ۱۹۸۴ جورج اورول را بخوانید و تا حدی از آن وضعیت مطلع شوید، ولی ماجرا برای من به کلی متفاوت است، من آن وضعیت را با گوشت و خون تجربه کرده ام و اصلا تجربه خوشایندی نبود!»
از آن جا که خانواده وی یهودی بودند و یهودی ها وضعیت مناسبی در شوروی آن زمان نداشتند، مادر کوم تصمیم می‌گیرد که به امریکا مهاجرت کند تا پدرش هم بعدا به ایشان ملحق شود، اتفاقی که هرگز نیفتاد و پدر نتوانست خود را به خانواده دور افتاده‌اش برساند. ولی به هر حال جان در سن ۱۶ سالگی در سال ۱۹۹۲ وارد ایالت کالیفرنیا امریکا شد و به همراه مادرش و با توسل با کمک‌های مالی و غیر مالی دولت امریکا در خانه‌ای دو خوابه در سان فرانسیسکو ساکن شد. در آغاز جان به جاروکردن زمین فروشگاهی در نزدیکی خانه‌شان شاغل شد تا بتواند از پس قبض های خانه برآید. وی پس از اتمام نصفه و نیمه دبیرستان وارد دانشگاه ایالت سن حوزه شد، ولی در این دانشگاه هم چندان دوام نیاورد و بدون تکمیل درسش از آن خارج شد.
وی از طریق یکی از شرکت‌های امنیت در سان فرانسیسکو توانست در سال ۱۹۹۷ وارد یاهو شود و مسوولیتی کوچک برای چند سال در این کمپانی بزرگ بگیرد، این اتفاق خوشایند در زندگی جان مصادف بود با خبر غم‌انگیز دیگری که مرگ پدرش در این سال بود، وی همیشه در طول سال‌های نوجوانی در حسرت ارتباط مداوم با پدرش و دیگر دوستانش در اوکراین ماند، چرا که از طرفی هزینه تلفن برای یک پناهنده تازه وارد سنگین بود و از طرفی دیگر در اوکراین آن زمان همیشه دغدغه‌های امنیتیوجود داشت. از این رو یکی از آرزوهای جان از نوجوانی ایجاد وسیله‌ای بود که از طریق آن مردم در هر جای دنیا بتوانند به راحتی، بدون هزینه و بدون دغدغه امنیتی با هم صحبت کنند. دوره کار کوم در یاهو موجب آشنایی وی با «برایان اکتون» دیگر بنیانگذار واتس‌اپ و از کارمندان قدیمی یاهو شد، آشنایی آن‌ها موجب دوستی عمیقی شد که تا امروز ادامه دارد و موجب تاسیس یکی از محبوب‌ترین اپلیکیشن‌های پیام رسان شده است.
جان کوم فردی است که در عرصه فضای مجازی سر و سدای چندانی ندارد وخرید کمپانیوی توسط فیسبوک باعث شد که بیشتر سر زبان‌ها بیفتد. اگر به پروفایل‌های شبکه‌های اجتماعی وی سری بزنیم، می‌بینیم که وی حتی در توییتر خویش اشاره‌ای به مدیر اجرایی یا بنیانگذار بودن در واتس‌اپ نکرده و تنها به آوردن نام کمپانی به عنوان محل کار اکتفا کرده است. در پروفایل لینکدینش هم با اشاره‌ای گذرا به سابقه کار در یاهو تنها به طور مبهم نوشته است که: «کارهایی در آنجا انجام داده است.»
حالا برویم سراغتاسیس و راه اندازیواتس اپ. جان در سال ۲۰۰۹ و پیش از آن که نسخه نرم‌افزاری واتس اپ را به طور کامل بنویسد، کمپانی خود را در مانتین ویو ثبت می‌کند و از اکتون دعوت به همکاری می‌نماید. اسمی که وی برای نرم‌افزار خویش انتخاب کرد، برگرفته از اصطلاحی است که در میان مردم امریکایی رواج دارد، «واتس اپ»، به معنی چه خبر؟ جان پس از نگارش نرم‌افزار خود، آن را برای سیستم عامل اپل بر روی اپ استور می‌گذارد، ولی نسخه ابتدایی بازخورد چندان مثبتی ندارد و از معایب بسیاری رنج می‌برد، این جا بود که جان از ادامه کار منصرف ولی با واکنش اکتون مواجه می‌شود که: «اگر اکنون پا پس بکشی، احمقی بیشتر نیستی! پس خودت را جمع کن». جان سعی می‌کند معایب نسخه اولیه را در آپدیت بعدی برطرف کند و از آپدیت بعدی نه تنها واتس اپ به اپلیکیشنی محبوب تبدیل می‌شود، بلکه نسخه سازگار آن برای سیستم عامل‌های اندروید، بلک بری و دیگر گوشی های نوین نیز وارد بازار می‌شود.
از اصول اصلی شرکت واتس اپ و بنیانگذاران آن محیطی عاری از تبلیغات است. واتس‌اپ از آغاز قایل به دریافت و انتشار هیچ‌گونه تبلیغی نبوده است و یکی از شرایط اصلی مدیرانش برای پیوستن به فیسبوک رعایت این اصل در اپلیکیشن واتس‌اپ در آینده بوده است. کوم به نقل از کاراکتر اصلی فیلم فایت کلاب (باشگاه مشت زنی) درباره تبلیغات می‌گوید: «تبلیغات تنها باعث می‌شوند شما بیهوده کار کنید و به دنبال خرید لباس‌ها و ماشین‌هایی باشید که نهایتا به هیچ دردی نمی‌خورند». دیگر هدف واتس‌اپ این بوده است که همیشه محیطی امن برای کاربرانش مهیا کند، از این رو وقتی شما می‌خواهید اکانتی در واتس‌اپ ایجاد کنید نیازی به دادن سن، جنسیت یا محل زندگیتان ندارید. از طرفی دیگر، پیام‌های شما روی سرور‌های واتس‌اپ ذخیره نمی‌شوند، چرا که اگر این اتفاق رخ دهد امنیت سایبری شما ممکن است به مخاطره بیفتد.
جان کوم می‌گوید: «ذخیره اطلاعات شخصی در شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های بزرگ عمدتا به این دلیل است که این شرکت‌ها می‌خواهند آمار معتبری از کاربران خود داشته باشند تا بتوانند تبلیغاتی مرتبط با سلایق و عادات ایشان را برایشان بفرستند، ولی از آنجا که واتس‌اپ محیطی عاری از تبلیغات است نیازی به این کار نمی‌بیند و این باعث افزایش امنیت کاربرانش نیز خواهد شد». به گفته وی روزانه هجده میلیارد پیام در واتس اپ در میان ۴۵۰ میلیون کاربر آن مورد تبادل قرار می‌گیرد که اگر قرار بود همه این‌ها ذخیره شوند، ممکن بود به ویژه از سوی دولت‌های خودکامه مورد سو‌استفاده قرار گرفته و امنیت کاربران را به مخاطره اندازد. شاید همین امر یکی از دلایل محبوبیت بسیار واتس‌اپ در میان کاربران اینترنتی باشد.
واتس‌اپ نهایتا در سال ۲۰۱۳ توسط فیسبوک به قیمت ۱۶ میلیارد دلار در زمان قرارداد و سه میلیارد دلار سهام ثابت فیسبوک در سال‌های آینده،خریداری شد. نکته جالب ماجرا این‌جاست که سال‌ها قبل هم کوم و هم اکتون از پیوستن به تیم فیسبوک بازماندند و با جواب رد تیم جذب نیروی این کمپانی –و همچنین کمپانی توییتر- مواجه شدند. جان کوم که ۴۵ درسد سهام واتس‌اپ را دارا بود، اکنون به مردی هفت میلیارد دلاری تبدیل شده و علاوه بر مدیریت اجرایی بر یکی از کرسی های هیات مدیره فیسبوک نیز تکیه زده‌است. وی درمصاحبه‌های اخیرشبه تحقق رویای امریکایی اشاره می‌کند، رویایی که ظرف دو دهه یک نوجوان فقیر پناهنده که به سختی مشغول گذران زندگی‌اش بود را تبدیل به میلیاردری محبوب و موفق کرده است، میلیاردری که به سهم خود جهان را جای بهتری برای زندگی کرده و مردمان بیشتری را بسیار راحت‌تر از گذشته با هم در ارتباط گذاشته است.
